Leven in verhalen

Sprookjes, prentenboeken, bijbelverhalen, gedichten, nog steeds zijn ze in staat iets binnenin ons te raken. De gebeurtenissen in die vertellingen associëren we met ervaringen die we zelf op onze levensweg hebben opgedaan.

Als mensen leven we in verhalen. We zijn de hoofdpersoon in het verhaal van ons eigen leven waarin we anderen ontmoeten, die op hun beurt de hoofdpersonen in hún levensverhaal zijn. Deze ‘geleefde verhalen’ met hun hoogte- en dieptepunten, vertellen we aan elkaar en aan onszelf, om de opgedane ervaringen een plek en betekenis te geven. Die betekenisgeving – hoe impliciet ook – nemen we weer mee in de wijze waarop we ons levenspad vervolgen.

Begeleidingskundigen hebben zich er vakmatig in bekwaamd om mensen te begeleiden bij het vertellen en hervertellen van hun verhalen. Dat doen ze door bijvoorbeeld ook te luisteren naar het niet vertelde verhaal, dat er tussen de regels door toch in meeklinkt, en door vragen te stellen die helpen om nieuw perspectieven te openen en daarmee nog niet verkende handelingsmogelijkheden te ontdekken.

In dit boek wordt met concreet uitgewerkte voorbeelden beschreven hoe begeleidingskundigen daarbij gebruik kunnen maken van allerlei bestaande, klassieke verhalen, zoals het sprookje van de gelaarsde kat, het bijbelverhaal van Jozef in de put, en het prentenboek Kikker is Kikker. Zij blijken een krachtig hulpmiddel te zijn om nieuwe diepten te ontdekken in de verhalen die we leven, en nieuw licht te werpen op de weg die we gaan.

Dr. Michiel de Ronde is lector Begeleidingskunde aan Hogeschool Rotterdam. Hij schreef eerder het boek Speelruimte, over het gebruik van spel en spelvormen in begeleidingssituaties.