Jezelf kwijt zijn: zo kom je weer in verbinding met wie je écht bent

‘Als ik me nou maar normaal zou voelen. En niet zo hopeloos. Als ik mezelf nou maar zou begrijpen en zou kunnen uitleggen waarom ik me zo voel. Waarom kan ik niet gewoon tevreden en gelukkig zijn met wat ik heb? Ik heb het gevoel dat ik me aanstel en niet zo moet zeuren. Ik heb het gevoel dat ik iedereen tot last ben.’

Eva weet niet meer wat ze zelf wil, of hoe ze zich voelt. Misschien herken je je in haar? Er is niets mis met Eva. Ze is alleen de verbinding met zichzelf kwijt. Verwijderd geraakt van haar kern. Of haar diepste zelf. Net hoe je het wilt noemen. Grote kans dat als je je in haar verhaal herkent, dit jou ook is overkomen. Het kan iedereen overkomen en door allerlei gebeurtenissen.

Hoe raak je de verbinding met jezelf kwijt?

Wanneer je jezelf voor langere tijd negeert, verlies je uiteindelijk de verbinding met wie je werkelijk bent. Vaak gebeurt dit onbewust. Je raakt jezelf ergens onderweg kwijt. Bijvoorbeeld in je relatie, door een ingrijpende gebeurtenis, of doordat je geneigd bent altijd voor anderen klaar te staan. Zelfs als dit ten koste gaat van jezelf. Misschien doe je veel dingen omdat je denkt dat het zo hoort of omdat anderen het van je verwachten. Of je bent zo druk met presteren dat je helemaal niet meer toekomt aan jezelf.

Daarnaast zijn we geneigd om vervelende of lastige emoties weg te drukken. Dit leren we al op jonge leeftijd. Hoe je ouders met je omgingen, heeft invloed op hoe je bent opgegroeid en wat je over jezelf bent gaan geloven. Dat geldt ook voor andere familieleden en vrienden. Een ogenschijnlijk onschuldige opmerking als ‘Stel je niet aan, stop met huilen’ kan, als je het maar vaak genoeg hoort, leiden tot de overtuiging dat je vooral blij moet zijn en geen verdriet mag tonen.

Als kind hebben we er geen moeite mee om onze emoties meteen te uiten. Maar naarmate we ouder worden, voelen we ons ongemakkelijker bij gevoelens van schaamte, verdriet of boosheid. Liever laten we ons afleiden door een leuke serie, een glas wijn of social media - alles om maar even niet te ervaren hoe we ons écht voelen.

Symptomen jezelf kwijt zijn

In hoeverre ben jij het contact met jezelf verloren? Er zijn verschillende signalen die erop wijzen dat je al langere tijd niet naar jezelf luistert. Het is belangrijk om je hiervan bewust te zijn. Daarom noemen we er een aantal op.

• Je voelt je constant moe
• Je vindt het lastig om niets te doen
• Je voelt je leeg en niet enthousiast over het leven
• Je leeft op de automatische piloot
• Je bent je doelen uit het oog verloren
• Je vraag je af: ‘Is dit het nou?’
• Je weet niet wat je echt wilt of voelt
• Je vindt het lastig om keuzes te maken
• Je bent sneller geïrriteerd
• Je voelt je vaak opgejaagd

Wanneer je merkt dat je jezelf aan het verliezen bent of beseft dat je al langere tijd niet hebt stilgestaan bij wat jij eigenlijk wilt in je leven, dan is het tijd om een moment van rust te nemen. Sta eens bewust stil bij hoe je je werkelijk voelt.

Opnieuw leren voelen

Jezelf hervinden en terugkeren naar je kern begint met voelen. Dit is de eerste stap om weer in verbinding te komen met jezelf. Begin met reflecteren op je gevoelens: wat voel je op dit moment, en waar in je lichaam ervaar je dat?

Probeer het gevoel niet te verklaren - het hoeft er alleen maar te zijn. Onze emoties willen simpelweg gevoeld worden, of het nu gaat om blijdschap, geluk, boosheid of verdriet. Wanneer al je emoties er mogen zijn, ontstaat er vanzelf meer rust. Weer leren voelen is een proces dat stap voor stap gaat.

Met elke stap die je zet, kom je dichter bij jezelf. Dit kost tijd en is zeker niet altijd gemakkelijk. Zoals bij Elise, die ongemak en verwarring tegenkomt.

‘Ik wil wel dat de dingen anders gaan maar ik zou ook niet weten hoe. Ik weet gewoon niet meer wat ik zelf wil. Misschien dat ik daarom maar dingen voor anderen doe, dan voel ik tenminste dat ik nog een beetje zinnig bezig ben.’

Langzaam maar zeker kwam Elise erachter dat ze niet langer wilde leven zoals ze deed. Alles ging altijd over de ander en ze had nauwelijks tijd voor zichzelf. Ze deed boodschappen voor de buren terwijl ze er eigenlijk geen tijd voor had, ze bereidde altijd vergaderingen voor van het koor waar ze in zat, maar eigenlijk deed nooit iemand anders dat. Maar toen ze een ander pad wilde inslaan, kwam de verwarring. Ze wist wel wat ze niet wilde, maar niet wat ze wél wilde. Wat vond ze nu belangrijk? Waar ging het voor haar om?

Oefening Herkennen wat je voelt

Voelen is makkelijker gezegd dan gedaan. Om meer inzicht te krijgen in wat je werkelijk voelt, bieden we een praktische oefening.

1. Start met het dagelijks bijhouden van een mood journal. Daarin schrijf je hoe je je voelt en waarom.
2. Aansluitend maak je een aantal keer per week een kleine collage over hoe je je die dag voelt. Kies plaatjes uit die passen bij je gevoel - zonder er teveel over na te denken. Een regenlucht past bijvoorbeeld bij een melancholisch gevoel terwijl de zee misschien past bij een ontspannen gevoel. Kijk ook welke woorden erbij passen, en welke kleuren.
3. Als je je collage en mood journal naast elkaar legt, zie je dan een overlap? Herken je dingen waar je blij van werd en waar je verdrietig van werd? Welke dingen gaven je voldoening?

Je zult zien dat je steeds meer inzicht krijgt in de gevoelens die je ervaart. Datgene waar je blij van wordt, zijn belangrijke wegwijzers om je leven in te vullen op een manier die bij jou past.

Kom weer in contact met jezelf

Wil jij je weer verbinden met je kern? Met je diepste verlangens? Dan is Hoofd onder water, terug naar jezelf een ultiem cadeautje. Dit boek biedt je een innerlijke reis waarin je weer leert luisteren naar je emoties en behoeften. Naar dat wat jij nodig hebt. Volgens auteur Barbera de Jong leer je niet te voelen met enkel woorden en taal. Daarom vind je in haar boek ook metaforen, meditaties en laagdrempelige creatieve oefeningen.

-Het boek Hoofd onder water, terug naar jezelf zal verschijnen media januari 2025

-De verhalen van Eva en Elise komen uit het boek Hoofd onder water, terug naar jezelf. Hun namen zijn niet echt, de ervaringen wel.

-Dit blog is geschreven door Yvette Wolterman