Hoezo, ‘verander niks’?!
Want Karin Brugman is kennelijk van mening dat we kunnen groeien en ontwikkelen zonder iets te veranderen. Hierdoor, en door de subtitel Goed zijn in wie je bent komen we bij de kern van een van de meest fundamentele dilemma’s van het werk van coaches en therapeuten. En bij het dilemma van cliënten in hun zoektocht naar heling of ontwikkeling.
Dit dilemma wordt helder verwoord in de inmiddels vaak gebezigde zin: ‘worden wie je bent’. Taalkundig is deze uitspraak nogal ongerijmd, want als je het al bent, hoe zou je het dan moeten worden? Om deze ongerijmdheid op te lossen denken we al dan niet stiekem dat het dan wel zal gaan om: worden wie je écht bent. Maar daarmee dient zich een nieuw probleem aan, want dan komt de vraag op wanneer we iets echt of onecht moeten noemen. Twijfelachtig wordt het voor professionele ‘veranderaars’ en voor cliënten als de zin wordt: ‘de beste versie van jezelf worden.’ Of iets dergelijks. Individuen worden dan projecten. Coaches, therapeuten en cliënten zelf worden de projectleiders. Brrr. Tot zover over ‘worden’. Nu nog iets over ‘bent’. Is eigenlijk de boodschap van het woordje ‘bent in het zinnetje ‘worden wie je bent’: accepteer wie je bent? Is accepteren, stoppen met willen veranderen, dan voldoende om toch wel een beetje te veranderen?
Deze uitdaging lost Karin op een transparante, liefdevolle manier op. Het doet me goed dat ze duidelijk maakt dat het gedachtegoed van Voice Dialogue daarbij helpend is. Niet dat het dilemma daarmee weg is. Nee, het dilemma zelf is de weg. Meer verklap ik niet. Dat mogen lezers zelf ontdekken.
Wat er ook te ontdekken is: Verander niks is gewoon een leuk boek, dat heerlijk leest. Zelden kom ik een boek over psychologie, groei of ontwikkeling tegen dat ik lastig vind om weg te leggen. Maar in dit boek wilde ik na ieder hoofdstuk doorlezen, zoals met een thriller of een fijne roman. Ik wilde weten hoe het afloopt. Vangen ze de boef? Krijgen ze elkaar? Dat is te danken aan Karins schrijfstijl, die getuigt van haar gedegen professionaliteit. En aan de herkenbaarheid van de verhalen. De lotgevallen van de cliënten zijn levensecht en Karin is openhartig over haar eigen levensgeschiedenis. In gewone-mensentaal vertelt ze over heel basale en onontkoombare menselijke vraagstukken en zorgen. Ik vind het knap hoe het nergens belerend of betweterig wordt. En consequent nodigt ze cliënten én lezers uit tot zelfonderzoek, tot het verkennen van wat aanwezig en afwezig is.
Is dit boek een zelfhulpboek? Zeker, als je op zoek bent naar een meer vriendschappelijke relatie met jezelf. Maar het is ook een hulpboek - misschien zelfs een leerboek - voor coaches en therapeuten. Het helpt je als professional terughoudend te zijn met veranderdoelstellingen en te bereiken targets. Om aandachtig, geduldig en gepassioneerd getuige te zijn van de onontkoombare vraagstukken die mensen nu eenmaal hebben. Verander niks helpt je om jezelf én de ander echt te ontmoeten.
-Deze blogpost is geschreven door: Lex Mulder, psychotherapeut, opleider, trainer, coach en auteur