Hoe om te gaan met pubergedrag

Ouders zijn stom... of toch niet? 

Je dacht zelf dat je best een leuk persoon was, maar daar denkt één iemand duidelijk anders over: je puber. Hoe moet je anders die boze buien en rollende ogen interpreteren? Wees gerust, het is niets persoonlijks. ‘Thuis is de enige plek waar je kind even lekker zijn lompe zelf kan zijn.’

Van puberteit naar adolescentie

De puberteit is een fase (echt waar) In deze periode, die tot in de jongvolwassenheid kan doorlopen, blijft je kind zich ontwikkelen. Het nemen van verantwoordelijkheid, het vormen van een eigen identiteit en het maken van belangrijke keuzes horen hierbij. Hoewel de woede-uitbarstingen vaak afnemen naarmate je kind ouder wordt, blijven ze uitdagingen tegenkomen op weg naar zelfstandigheid. Blijf daarom geduldig en betrokken, ook als de puberjaren achter de rug lijken. Je rol als ouder verandert, maar je invloed en steun blijven belangrijk. 

Ik vind mijn puber niet altijd leuk...

Pubers zijn vaak humeurig, vinden alles wat jij zegt stom en schamen zich dood voor je. Dit kan het leven als ouder best ingewikkeld maken. Hoe blijf je rustig als je puber een woede-uitbarsting heeft? Hoe voorkom je dat je zelf ontploft of verdrietig wordt van zoveel onredelijkheid? En hoe leer je er misschien zelfs om te lachen als ze beweren dat jij hun leven ‘tot een hel’ maakt?

Omgaan met stemmingswisselingen bij je puber

Wat helpt, zegt kinderpsycholoog en pedagoog Tischa Neve, is begrijpen waarom je kind zo’n last heeft van stemmingswisselingen. Zijn leven is een rollercoaster. Neve: ‘De hersengebieden van een puber ontwikkelen zich afzonderlijk en zijn nog niet in balans. Dit zorgt voor hoge pieken en diepe dalen. Daarnaast ervaart hij sociale en emotionele druk: presteren op school, aansluiting vinden bij vrienden… Thuis is de enige plek waar hij zijn emoties de vrije loop kan laten en even lekker zichzelf kan zijn.’

Begrijpen en begrenzen van pubergedrag

Als ouder moet je deze buien niet persoonlijk opvatten, benadrukt Neve. ‘Vaak zit er onzekerheid achter hun boosheid. Ze weten in al hun frustratie niet hoe ze anders moeten reageren. Soms spelen ze echt op de man, maar ze bedoelen het nooit zo heftig. Herinner jezelf eraan dat het niet over jou gaat.’

Dat betekent natuurlijk niet dat je alles moet accepteren. ‘Grenzen stellen is belangrijk, maar doe dit niet tijdens een ruzie. Dat werkt averechts. Beter bespreek je op een rustig moment samen wat jullie kunnen doen als hij dreigt te ontploffen. Bijvoorbeeld even afkoelen in zijn kamer en elkaar met rust laten.’

📖 Leestip: In de blog Omgaan met je puber lees je 6 tips om beter te communiceren met je kind. Journalist Maartje Verweij volgde een opvoedcursus bij Tischa Neve en beleefde samen met haar dertienjarige zoon een hormonale achtbaan (van ups & downs). 

Blijf in verbinding met jezelf en je puber

De basis om de puberteit van je kind goed door te komen? Zorg goed voor jezelf, zegt Neve. ‘Heb je weinig energie en een kort lontje, dan wordt het nog zwaarder. Maar als je opgeladen bent, kun je meer hebben en ben je geduldiger. Dat helpt om het pubergedrag te relativeren en er soms zelfs de humor van in te zien.’

Dat laatste is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoezo is het jouw schuld dat hij onderweg zijn judopak is verloren omdat er ‘geen normale plastic tas in huis was’? Toch helpt het als je uitgerust bent. Dan kunnen die puberale lamlendigheid en onredelijkheid zelfs grappig worden. ‘Soms lukt het om er achteraf samen om te lachen. Zo houd je de verbinding met je kind, en dat is nu belangrijker dan ooit.’

Leer je puber te begrijpen! 

Het meest troostende inzicht? Die boze buien zijn eigenlijk een compliment. ‘Een puber hoeft zich niet groot te houden bij degene bij wie hij zich het meest thuis voelt. Degene die hem het meest vertrouwt, moet het het zwaarst ontgelden.’ Dus als de deur weer eens keihard dichtslaat en er ‘ik háát je!’ door het huis klinkt, besef dan: je puber voelt zich veilig bij jou.

- Dit is een artikel uit de luxueuze bookazineserie: Vandaag nog... en anders morgen!