Als alles tegenzit: zo omarm je pijn

Pijn is geen populair onderwerp om bij een theekransje ter sprake te brengen. Het voelt meestal als iets donkers en vervelends. Waarschijnlijk krijg je weleens het goedbedoelde advies om een vervelende situatie om te denken. Je gesprekspartner zegt dan bijvoorbeeld dat het zo heeft moeten zijn of dat alles een positieve reden heeft. Als je maar positief denkt, dan komt alles goed. Maar, is dat wel zo?

Pijn actief omhelzen

De houding om stil te staan bij alles wat je voelt, herken je misschien van mindfulness. Het verschil is dat ACT nog meer middelen aanreikt dan alleen aanwezig zijn in het hier en nu, zoals defusie (ontmantelen) van gedachten, zelfcompassie en het onderzoeken van je waarden. Het belangrijkste doel is het vergroten van je psychologische flexibiliteit. Dat je mag denken wat je denkt, dat je mag voelen wat je voelt en dat je mag zijn wie je bent. Je hoeft helemaal niets te veranderen, en dat zorgt ervoor dat je een stuk relaxter wordt over de grillen van het leven.

Probeer nu deze vijf oefeningen van Gijs Jansen uit, die jou kunnen helpen om ook de moeilijke momenten te omarmen.

#1 Verzin een koosnaam voor je verstand

Wat bij pijn vooral in de weg zit, zijn je gedachten. Wat zegt je verstand allemaal tegen jou? Kun je een maffe koosnaam verzinnen voor dat alsmaar ratelende bolwerk (zoals ‘Bert’, ‘Baas’ of ‘Juffie’)? En kun je er een nog raarder stemmetje of accent bij verzinnen?

Spreek nu een paar negatieve gedachten uit waarmee je worstelt, hardop, met dat rare accent. Bijvoorbeeld ‘Ik moet alles alleen doen’ of ‘Ik kan ook niets’. Neem het op met je telefoon en luister terug. Hierdoor wordt het behoorlijk moeilijk om die gedachten nog langer serieus te nemen. Deze oefening bewijst in feite dat je je gedachten niet bent.

#2 Wat is jouw hongerige tijger?

Vermijding en controle van angst beginnen vaak klein en onschuldig maar op den duur ga je alleen maar meer vermijden en controleren en wordt je angst de baas over je leven. Een metafoor voor dit proces is de hongerige tijger. Je ziet een jong, hongerig tijgertje voor je deur staan en schattig als het is, geef je het wat eten. Vervolgens komt het tijgertje elke dag terug en geef je hem weer wat. De tijger groeit en verandert op den duur in een volwassen roofdier. Het wordt zo erg, dat je de deur niet meer uit durft. Wat is jouw hongerige tijger?

#3 ONDERZOEK JE DIEPSTE DROMEN

Als je vrij zou zijn, als je geld genoeg zou hebben, en als alles mag: wat zou er dan veranderen in je leven? Maak een top drie van jouw grootste dromen. Wat wil je nog doen, meemaken, en met wie? Door je diepste verlangens de ruimte te geven, plant je een zaadje en kom je uiteindelijk dichter bij jezelf uit. Dat voelt een stuk lichter.

#4 Pimp je context

Wat zou jij aan je omgeving, oftewel je context, kunnen veranderen waardoor deze meer in lijn komt met de dingen die jij belangrijk vindt? Denk aan dingen die je kunt kopen, waardoor je sneller, makkelijker of comfortabeler iets gaat doen dat in lijn is met jouw waarden. Zoals een goede agenda die je helpt met plannen of een kookboek dat je helpt om gezonder te eten.

#5 Leef losser

Ben je bereid om heel even bewust contact te maken met je pijn of angst, oftewel dat wat je liever niet wilt denken, voelen en ervaren? Bestel een keer iets wat je nog nooit hebt gegeten. Kom te laat zonder excuses te maken. Huil of schreeuw als je daar behoefte aan hebt. Dit soort acties zijn vaak eng, maar zorgen ervoor dat je losser in het leven komt te staan.

Bronnen: Uit liefde voor jezelf (Thema, 2024) - How to ACT (Thema, 2024)

- Dit is een artikel uit de luxueuze bookazineserie: Vandaag nog... en anders morgen!