Het geheim achter effectieve interactie in trainingen

Verhoog het leerrendement van deelnemers door de interactie in je trainingen naar een hoger niveau te tillen. Hoe? Dat leer je in het nieuwste boek van Arie Speksnijder: Grip op interactie. Het boek verschijnt in april. Reserveer hem in onze webwinkel en ontvangt ‘m als eerst op je deurmat.

Goede interactie start met interactieontwerp

Gesprekken met deelnemers kun je inderdaad niet woord voor woord ontwerpen. Dat is maar goed ook, want dan zou interactie saai en voorspelbaar worden. Met het ontwerpen van interactie bedoel ik iets anders. Kijk maar naar deze casus over een bestuurslid van een therapeutenvereniging:

Een bestuurslid van een landelijke therapeutenvereniging vertelde dat ze een interactieve werkvorm had bedacht voor de ledenvergadering. Toen ik haar vroeg wat de gewenste uitkomst van die werkvorm was, kwam er aarzelend een antwoord. Het klonk bijna verontschuldigend: “Dat leek ons wel leuk, dat is wat actiever dan alleen maar zitten en luisteren, toch?”

In het gesprek dat volgde, bleek dat het bestuur eigenlijk andere doelen had. Samen hebben we deze doelen zo duidelijk mogelijk opgeschreven en een nieuwe interactieve werkvorm ontworpen om die doelen te bereiken. De dag na de ledenvergadering hoorde ik dat de gesprekken precies hadden opgeleverd waar het bestuur op hoopte.

Goede interactie begint dus met het ontwerpen van interactie.

Waarom is een interactiedoel essentieel?

Een interactiedoel vormt de basis voor succesvolle interactie. Zonder een duidelijk doel kan een gesprek een heel andere kant opgaan dan je voor ogen hebt. Neem bijvoorbeeld Janiek:

Tijdens mijn trainersopleiding oefende Janiek met het voeren van een groepsgesprek. Hij startte met de vraag: “Wat vind jij van kamerplanten?” Op het oog verliep het gesprek goed, maar Janiek keek ongemakkelijk naar mij. Hoe hard hij ook zijn best deed, hij kwam niet bij het doel uit dat hij had gesteld: de voordelen van kamerplanten in kantoren benoemen.

In de tweede oefening stelde hij een andere vraag: “Welke voordelen hebben kamerplanten in kantooromgevingen?” Hierdoor ontstond een gericht gesprek, en Janiek kon het gesprek gemakkelijker sturen richting zijn doel.

Stel de juiste vragen

Het lijkt een eenvoudig advies: stel een andere vraag als je een ander antwoord wilt krijgen. Toch zie ik vaak dat trainers hun vragen niet vooraf ontwerpen. Ze bedenken ter plekke een vraag, waardoor het groepsgesprek een andere wending kan nemen dan bedoeld.

Een doordachte aanpak bij het formuleren van vragen is van groot belang, omdat vragen de richting en diepgang van het gesprek sturen. Ze kunnen deelnemers motiveren om actief mee te denken, maar ook verwarring veroorzaken als ze niet duidelijk zijn. Daarom is het waardevol om vooraf na te denken over de vragen die je stelt.

Net zoals zorgvuldig geformuleerde vragen, heeft ook de werkvorm invloed op de kwaliteit van de interactie.

Stimuleer interactie met de juiste werkvorm

De keuze van een werkvorm heeft grote invloed op hoe betrokken deelnemers zijn en hoeveel waardevolle inzichten het gesprek oplevert. Gerben is hier een goed voorbeeld van. Tijdens een incompany train-de-trainer gaf hij een minitraining. Al tijdens zijn uitleg was er volop interactie. Hij stelde goede vragen, luisterde en reageerde op de antwoorden.

Na afloop concludeerde hij dat de interactie goed verliep en dat iedereen betrokken was. Toen ik hem vroeg welke deelnemers op zijn vragen hadden gereageerd, realiseerde hij zich dat slechts twee van de zeven deelnemers hadden meegedaan. Met een andere werkvorm had hij meer deelnemers kunnen betrekken en een betere kwaliteit van interactie kunnen bereiken.

De kern van interactie ontwerpen

Het ontwerpen van interactie gaat dus verder dan alleen het stellen van vragen. Het vraagt om een bewuste strategie die deelnemers activeert en gesprekken waardevol maakt. Zoals je in de genoemde voorbeelden hebt gelezen, neemt de kwaliteit van interactie toe als je:

1. Een helder interactiedoel formuleert;
2. Doelgerichte uitnodigingen maakt;
3. Een geschikte werkvorm kiest.

Dat noem ik ‘interactie ontwerpen’. Hoe je dit precies doet, lees je in deel 1 van mijn boek Grip op Interactie.

Grip op Interactie: Voor trainers die interactie willen verbeteren

Grip op interactie verschijnt dit voorjaar en is nu al te reserveren in onze webwinkel. Leer essentiële basistechnieken voor het begeleiden van interactie, ontdek hoe je creatieve prikkels kunt ontwerpen om het leerrendement te verhogen, en maak gebruik van praktische stappenplannen voor uitdagende situaties, zoals het omgaan met weerstand.

-Dit artikel is geschreven door Arie Speksnijder, auteur van het boek Grip op Interactie.